Paragraaf lokale heffingen

Algemeen

Deze paragraaf geeft een overzicht van de diverse lokale heffingen en belastingen op hoofdlijnen. Hiermee ontstaat inzicht in de lokale lastendruk. Dit is van belang voor de integrale afweging tussen enerzijds het beleid en anderzijds de inkomsten. Ook wordt weergegeven welk beleid wij in 2023 hebben gevoerd ten aanzien van de kwijtschelding. Tenslotte is een vergelijking opgenomen uit de Coelo-atlas met betrekking tot de gemiddelde woonlasten.

De belangrijkste belastingen, rechten en leges, die in onze gemeente worden geheven zijn:

a.    Onroerendezaakbelastingen

De belangrijkste inkomstenbron van de gemeente waarover het gemeentebestuur zelf zeggenschap heeft zijn de Onroerendezaakbelastingen (OZB).

Bij de berekening van de tarieven is rekening gehouden met de geraamde opbrengst in de begroting 2023. De geraamde opbrengst is inclusief de afdracht voor het Ondernemersfonds Schagen (OFS), het compensatiebudget voor sport en cultuur en de verandering van de WOZ-waarden.

De opbrengst is geraamd op € 12.345.768.
De werkelijke opbrengst bedraagt € 12.237.155.

Ten opzichte van de geraamde opbrengst is de werkelijke opbrengst € 108.613 lager, dit is 0,9% minder dan geraamd. De reden hiervan heeft diverse oorzaken. De stijging van de gemiddelde WOZ-waarde was iets lager dan verwacht, de opbrengst uit de nieuwbouwwoningen was iets lager en er waren in 2023 meer bezwaren tegen de WOZ-waarde.

b.    Afvalstoffenheffing

De afvalstoffenheffing wordt geheven over alle huishoudens als dekking in de kosten van het ophalen en afvoeren van het huishoudelijk afval. De hoogte van de afvalstoffenheffing is mede afhankelijk van het aantal personen binnen een huishouden. Daarnaast betalen huishoudens met een extra container een extra bedrag.

In onderstaande tabel is een overzicht van de tarieven opgenomen.

De opbrengst is geraamd op € 7.508.472.
De werkelijke opbrengst bedraagt € 7.581.675.

KOSTENDEKKENDHEID AFVALSTOFFENHEFFING

c.    Rioolheffing

De rioolheffing wordt geheven voor het afvoeren of het lozen van afvalwater op de gemeentelijke riolering. Direct of indirect. De hoogte van de rioolheffing is afhankelijk van het aantal kubieke meters water dat wordt afgevoerd. De ontwikkeling van de tarieven hangt nauw samen met de uitvoering van het Programma Stedelijk Water en Riolering (PSWR).

In onderstaande tabel is een overzicht van de tarieven opgenomen.

De opbrengst is geraamd op € 5.469.849.
De werkelijke opbrengst bedraagt € 5.480.492.

KOSTENDEKKENDHEID RIOOLHEFFING

d.    Toeristenbelasting

Het tarief per overnachting is vastgesteld op € 1,75 per persoon per nacht. De aanslagen toeristenbelasting worden na afloop van het jaar opgelegd. Dit is omdat dan pas het aantal overnachtingen bekend is. Dit betekent dat de aanslagen van 2023 voor het overgrote deel in mei 2024 worden opgelegd. In de jaarrekening 2023 is nu een bedrag van € 3.213.739 als opbrengst verantwoord.

De opbrengst is geraamd op € 2.850.792.
De werkelijke opbrengst bedraagt € 3.213.739.

Ten opzichte van de geraamde opbrengst is de werkelijke opbrengst € 362.947 hoger. Dit komt door uitbreiding van het aantal toeristische accommodaties en een verhoging in de opgave van het aantal overnachtingen door toeristen. De aanslagen toeristenbelasting worden altijd na afloop van het belastingjaar verzonden. Zo zijn de aanslagen van belastingjaar 2022 in mei 2023 opgelegd. Over belastingjaar 2022 blijken we nu € 294.275 meer te ontvangen dan was geraamd. Overigens was 2022 een lastig jaar om te begroten, omdat we de jaren daarvoor met Corona te maken hadden.

e.    Forensenbelasting

De forensenbelasting wordt achteraf gelijktijdig met de toeristenbelasting in mei 2024 opgelegd. In de jaarrekening 2023 is een bedrag van € 2.070.619 als opbrengst verantwoord. Tussentijds worden aanslagen opgelegd aan belastingplichtigen, die in de loop van 2023 hun recreatiewoning of caravan verkopen. Op deze wijze wordt voorkomen dat voormalige eigenaren een jaar na de verkoop van hun eigendom nog geconfronteerd worden met een belastingaanslag.

De opbrengst is geraamd op € 2.071.511.
De werkelijke opbrengst bedraagt € 2.070.619.

f.      Grafrechten

Grafrechten worden opgelegd voor het gebruik van een gedenkpark en door de gemeente geleverde diensten in verband met een gedenkpark.

De opbrengst van het kohier is geraamd op € 138.184.
De werkelijke opbrengst bedraagt € 177.661.

g.    Precariobelasting

Precariobelasting wordt geheven voor het hebben van voorwerpen op, onder of boven de voor de publieke dienst bestemde gemeentegrond.

De opbrengst is geraamd op € 95.160.
De werkelijke opbrengst bedraagt € 92.380.

H. Leges

Totaal opbrengsten

Financiële verantwoording opgelegde belastingen 2023

Belastingjaren lopen over ten minste vijf begrotingsjaren. Conform de Algemene wet inzake rijksbelastingen kunnen belastingen nog 3 jaar nadat de belastingschuld is ontstaan worden opgelegd. De invordering kan nog plaatsvinden 5 jaar nadat de belasting is opgelegd.

Heffingen

(bedragen x € 1.000,-)

De meer of minder opbrengsten uit de afvalstoffenheffing komen ten laste of gunste van de egalisatiereserve afvalstoffenheffing, tenzij hier onvoldoende in zit.

Overige gemeentelijke belastingen/heffingen

Leges
Op basis van de legesverordening worden verschillende rechten geheven. Voor zover mogelijk zijn de tarieven kostendekkend.

(bedragen x € 1.000,-)

Kwijtschelding
Voor de inwoners van onze gemeente met de laagste inkomens bestaat de mogelijkheid van kwijtschelding. Dit is mogelijk voor de OZB, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Een verzoek om kwijtschelding wordt getoetst aan de regelgeving, zoals opgenomen in de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990. De norm voor het verlenen van kwijtschelding is gesteld op 100% van de normbedragen voor de kosten van bestaan. Dit op basis van de Participatiewet, oftewel bijstandsnormen. We toetsen geautomatiseerd via het Inlichtingenbureau of mensen in aanmerking komen voor kwijtschelding. Door deze werkwijze hoeven de kwijtscheldingsgerechtigden niet ieder jaar kwijtschelding aan te vragen. Wanneer de toetsing positief is, krijgen deze mensen automatisch kwijtschelding. Gemiddeld 70% van de kwijtschelding wordt op deze manier verleend.

Overzicht verleende kwijtschelding 2023 in relatie tot begroting
(bedragen x € 1.000,-)

Lastendruk
Ons beleid is gericht op het hanteren van kostendekkende tarieven. In de Coelo-atlas wordt ieder jaar een objectieve vergelijking gemaakt van de woonlasten per gemeente. De gemeente Schagen zit landelijk gezien boven het gemiddelde, met een plaats 264 op de ranglijst. Op de ranglijst wordt de gemeente met de laagste woonlasten aangegeven met nummer 1 en de hoogste met nummer 352.

Bij de berekening van het gemiddelde bedrag dat een huishouden aan gemeentelijke woonlasten betaalt, worden de OZB, rioolheffing en afvalstoffenheffing betrokken. De gemeente Aalten is de gemeente met de laagste woonlasten van € 652. De gemeente Bloemendaal heeft de hoogste woonlasten van € 1.874. De gemiddelde woonlasten bedragen € 944.

De gemiddelde woonlasten voor meerpersoonshuishouden in onze regiogemeenten bedragen volgens de Coelo-atlas voor 2023: